Są jedną z tych grup etnicznych, dla których lata II wojny światowej i okres powojenny okazały się czasem tragicznym. Bojkowie to grupa etniczna, której bogatą kulturę oraz dorobek architektoniczny odkrywa się w XXI wieku na nowo. Wysiedlani z terenów obecnego województwa podkarpackiego w ramach Akcji “Wisła” Bojkowie zachwycić mogą tymi pamiątkami, które pozostały po nich w tej części Polski. Gdzie warto się wybrać w czasie wycieczki śladami Bojków? Co warto wiedzieć na temat ich kultury, tradycji oraz sztuki?
Skąd wzięli się Bojkowie?
Jakie jest pochodzenie tej grupy etnicznej? Przyjęło się, że Bojkowie to grupa etniczna ukształtowana wskutek łączenia się ludności rusińskiej z ludnością wołoską. Ich język zbliżony jest do dialektów rusińskich, co potwierdza najbardziej popularną tezę związaną z pochodzeniem Bojków. Warto jednak podkreślić, że język bojkowski jest dość zbliżony do staro-cerkiewno – słowiańskiego.
Gdzie żyli Bojkowie?
Wyznaczenie granic terenów zamieszkiwanych przez Bojków jest obecnie dość trudne. Okres II wojny światowej oraz lata powojenne sprawiły, ze tradycja Bojków ucierpiała, a wiele śladów ich obecności na ziemiach polskich nie zachowało się. Za granice tzw. bojkowszczyzny przyjmuje się z jednej strony Bieszczady i Wysoki Dział, z drugiej – Gorgany i dolinę Łomnicy. Wiemy również, że z Bojkami sąsiadowała ludność pochodzenia łemkowskiego oraz huculskiego. W gronie tych miejscowości na terenie Polski, które śmiało można określić wsiami Bojkowskimi, wyróżniają się m. in. tak popularne dziś letniska, jak Ustrzyki Górne, Stebnik oraz Cisna. W Bieszczadach, a w szczególności w rejonie Ustrzyk Dolnych oraz Olszanicy, istniało też sporo wsi bojkowsko-łemkowskich, w których te dwie grupy etniczne żyły w zgodzie obok siebie. Dziś Bojkowie na ziemiach polskich są grupą etniczną, o której przypominają już sporadycznie pojawiające się w ich dawnych wsiach pamiątki. Bojkowskie cerkwie to jeden z najcenniejszych skarbów w Bieszczadach, a wycieczki śladem takich zabytków są coraz bardziej popularne. To w ich trakcie można zdobyć najważniejsze informacje o Bojkach, którzy żyli niegdyś na ziemiach polskich. By spotkać się z prawdziwymi Bojkami, trzeba się wybrać w podróż w rejon Lwowa lub na teren Zakarpacia.
Wycieczki śladami Bojków mogą każdemu z nas sprawić wiele radości o okazać się wyjątkową przygodą. Ta grupa etniczna to nie tylko wspaniała kultura, ale i liczne zabytki architektury. Cerkwie i Bojkowskie chaty do dziś stanowią ważny element krajobrazu Podkarpacia, zatem warto poszerzać swą wiedzę na ich temat i odwiedzać te miejscowości, na terenie których takie pamiątki zachowały się do dziś.