Pamiątki związane z działalnością górniczą to jedna z ważniejszych atrakcji, z jakimi można się spotkać podczas wycieczki w rejonie Tenczynka. Gdzie szukać śladów po gwarkach? Jednym z tych obiektów, po którym pozostało wiele śladów, jest kopalnia Krystyna.
Nieczynna już Kopalnia Węgla Kamiennego Krystyna to jeden z ciekawszych tematów dla tych turystów, którzy w trakcie wycieczki po Garbie Tenczyńskim chcą poszerzać swą wiedzę z zakresu geologii i historii. Dzieje tej kopalni sięgają końca XIX wieku i wiążą się z rodziną Potockich. To krzeszowicka linia tego znanego rodu uruchomiła kopalnię, to owa linia czerpała z niej zyski przez kilka dekad. Najstarszą częścią kopalni jest szyb Krystyna I, który został połączony podziemną sztolnią z przysiółkiem Nawojowej Góry, do którego – ze względu na rosnące wydobycie węgla oraz konieczność jego dalszego transportu – doprowadzona została specjalna bocznica kolejowa z pobliskich Krzeszowic. Sztolnia ta jednocześnie spełniała bardzo ważną rolę w procesie odwadniania kopalni. Co dziś wiemy na temat szybu Krystyna I? Wiemy, że osiągnął on głębokość 181 m i pozwalał na korzystanie z czterech pokładów węgla. Co ciekawe, węgiel wydobywany w tym miejscu zyskał miano węgla gazowego, a głównym odbiorcą tej kopaliny okazały się… Włochy. Kres kopalni Krystyna I nastąpił w okresie międzywojennym, kiedy to z jednej strony problemem okazał się coraz większy kryzys gospodarczy na świecie, z drugiej – coraz większa konkurencja ze strony tych zakładów górniczych, które działały na terenie Górnego Śląska. Ostatecznie w 1929 roku kopalnia Krystyna I zostaje zamknięta, nie jest to jednak koniec tego zakładu. Jeszcze w okresie międzywojennym w niewielkiej odległości od szybu Krystyna I powstaje kopalnia Krystyna II, znana również jako Krystyna Nowa. Dzięki niej można było wydobywać węgiel z dwóch pokładów, znanych jako Andrzej I i Andrzej II. Są to pokłady bardzo interesujące z dwóch względów. To najstarsze pokłady węgla w tym rejonie, a jednocześnie najbardziej na wschód wysunięte pokłady, którymi może się pochwalić Górnośląskie Zagłębie Węglowe. Kopalnia Krystyna II pracowała do 1955 roku, dzięki czemu przeszła do historii jako najdłużej pracująca kopalnia w rejonie Tenczynka.
Kopalnia Krystyna odegrała ważną rolę w dziejach gospodarki w rejonie Tenczynka i Krzeszowic, była też jednym z najważniejszych zakładów górniczych, jakie działały w tej części kraju. Dziś pamiątki związane z tą kopalnią są nie lada atrakcją dla turystów oraz ciekawym motywem przewodnim niejednej wycieczki po tej części Garbu Tenczyńskiego.